Czym się różni umowa zlecenie od umowy o pracę?
Zatrudnienie na podstawie umów cywilnoprawnych jest w Polsce częstym zjawiskiem. Najpopularniejsze jest zatrudnienie na podstawie tak zwanej umowy zlecenie. Niestety, nie jest to najkorzystniejsza opcja dla osoby zatrudnionej. Nasza firma szczyci się tym, że – poza wyjątkami – zatrudniamy naszych pracowników na umowy o pracę. Jakie dokładnie są różnice między umową zlecenie a umową o pracę?
Czym jest umowa zlecenie?
Umowa zlecenie jest jedną z form umowy cywilnoprawnej, a to oznacza, że zawierając ją i rozwiązując wszelkie spory, stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego, a nie Kodeksu pracy. To nic innego jak zobowiązanie zleceniobiorcy do wykonania określonego zlecenia dla zleceniodawcy, na warunkach określonych w umowie. Jeżeli nie wiesz, czy wykonujesz swoją pracę na podstawie umowy o pracę, czy umowy zlecenie, ta druga będzie cechowała się:
UMOWA ZLECENIE
- dużą swobodą i samodzielnością zleceniobiorcy podczas organizacji pracy,
- brakiem określonego w umowie godzinowego czasu pracy, czy godzin rozpoczęcia i zakończenia jej,
- swobodą zawierania i rozwiązywania umowy, bez okresu wypowiedzenia (chyba, że został zawarty w umowie),
- zleceniobiorcy nie obowiązuje urlop wypoczynkowy, macierzyński ani wychowawczy,
- od 2018 roku istnieje też przymusowość wypłacenia minimalnej stawki godzinowej,
- nie ma konieczności zawierania umowy zlecenie na piśmie, jednak warto o to zadbać,
Umowa o pracę
W przeciwieństwie do umowy zlecenia, w przypadku umowy o pracę zawiera się ją i egzekwuje na podstawie Kodeksu prawnego. Jest czynnością prawną polegającą na zgodnych oświadczeniach woli, pomiędzy pracodawcą i pracownikiem. Określa one rodzaj pracy na rzecz pracodawcy, pod jego kierownictwem i w miejscu oraz czasie, który wyznaczył. Pracodawca zobowiązuje się do zatrudnienia pracownika i wypłacania mu należytego wynagrodzenia, ustalonego w umowie.
W przeciwieństwie do umowy zlecenie, umowa o prace charakteryzuje się:
UMOWA O PRACĘ
- koniecznością sporządzenia na piśmie,
- wynagrodzeniem, które odpowiada rodzajowi pracy, ze wskazaniem wytycznych wynagrodzenia,
- zawiera konkretne godziny pracy w skali miesiąca oraz ustalone godziny pracy,
- jest podpisywana na czas określony lub nieokreślony,
- wypowiedzenie odbywa się za porozumieniem stron, wraz z datą jej zakończenia, lub za wypowiedzeniem, które wiąże się z okresem wypowiedzenia zawartym w umowie (chyba, że pracodawca nie zawarł w niej informacji o okresie wypowiedzenia),
Od pracodawcy wymaga się, by przestrzegał obowiązującej normy czasu pracy, zarówno w skali dobowej jak i tygodniowej. Dodatkowo musi pamiętać o przysługującym pracownikowi urlopie wypoczynkowym, macierzyńskim i chorobowym. Określone godziny pracy stanowią podstawę, nie powinny być przekraczane. Jeżeli jednak w losowych sytuacjach zaistnieje konieczność przekroczenia ustalonych godzin pracy, pracodawca jest zobowiązany do wypłacenia nadgodzin.
Umowa o pracę a zlecenie – co lepsze?
Dla osoby fizycznej najstabilniejszą formą zatrudnienia jest umowa o pracę. Dzięki temu, może w pełni korzystać z uprawnień wynikających z Kodeksu pracy. Dodatkowo, umowa chroni go okresem wypowiedzenia i gwarantuje minimalne wynagrodzenie za pracę. Dla pracodawcy z kolei, umowa o pracę wiąże się z większym kosztem związanym z utrzymaniem pracownika. Dlatego w większości, pracodawcy proponują zatrudnienia na umowy cywilnoprawne, ponieważ jest to dla nich korzystniejsze finansowo.
Niemniej jednak, umowy zlecenie mają również swoje korzyści dla zleceniobiorcy. Przede wszystkim brak ścisłego nadzoru przez zleceniodawcę. Podobną korzyścią może być nienormowany czas pracy i elastyczność, jak nawet możliwość pracy zdalnej. To szczególnie istotne, jeśli chcemy sobie „dorobić”: mamy już inną stałą pracę czy np. zajmujemy się na pełen etat dziećmi.
Największą i zasadniczą różnicą jest jednak fakt, że umowa zlecenie nie wlicza się do stażu pracy. Wykonywanie pracy na zlecenie jest tylko brane pod uwagę przy wyliczeniu emerytalnym, pod warunkiem, że odprowadzone zostają składki emerytalno-rentowe.
Podsumowanie
RODZAJ UMOWY | UMOWA O PRACĘ | UMOWA ZLECENIE |
Forma umowy | umowa pisemna, ze wskazaniem terminu jej zawarcia | brak ogólnie narzuconych wymagań, może być na piśmie lub zawarta w formie ustnej |
Wynagrodzenie | wynagrodzenie stałe, określone w umowie | odpłatna lub nieodpłatna, najczęściej płacone jest wykonane zlecenie |
Stopień podporządkowania | należy wykonywać zalecenia pracodawcy | brak ścisłego podporządkowania, większa swoboda |
Miejsce wykonywania pracy | ściśle określone w umowie | nie musi być określone w umowie |
Czas pracy | ściśle określony w umowie | nie musi być określone w umowie |
Osobiste wykonywanie pracy | wyłącznie osobiście | w wyjątkowych sytuacjach możliwość korzystania z pomocy osób trzecich |
Cel umowy | stałe wykonywanie określonego w umowie rodzaju pracy | wykonanie konkretnego zlecenia (usługi) |
Rozwiązanie umowy | warunki rozwiązania umowy muszą być ściśle określone, uzależnione od rodzaju i czasu trwania zatrudnienia | nie obowiązuje okres wypowiedzenia, może być rozwiązana w każdej chwili |