Zagraniczna emerytura

Czas na odpoczynek, realizowanie swoich pasji i marzeń – tak powinna wyglądać emerytura. Jednak wysokość świadczeń emerytalnych nie pozwala nam myśleć o jesieni życia jak o sielance. Legalna praca za granicą może być sposobem na podwyższenie otrzymywanej miesięcznie kwoty. Jak to działa? W poniższym artykule postaramy się odpowiedzieć na kilka najczęściej pojawiających się pytań w kontekście zagranicznych emerytur.

Jak obliczany jest staż pracy?

Staż pracy to suma wszystkich okresów, podczas których odprowadzaliśmy składki emerytalne. Przykład: Karol pracował 23 lata w Polsce, a następnie 3 lata we Francji i 5 w Niemczech, jego staż pracy wynosi 31 lat. Ten okres czasu będzie podawał jako swój staż pracy we wszystkich państwach.

Szczególnym przypadkiem jest m.in. Holandia, Szwecja i Finlandia, w tych państwach jako okres składkowy liczy się okres zamieszkania na terenie kraju, a nie okres pracy. Przykład: Anna i Piotr wraz z córką wyjechali do Szwecji na 7 lat. Piotr zarabiał na rodzinę, a Anna zajmowała się domem. Pomimo tego, że Anna nie pracowała zawodowo, okres spędzony w Szwecji będzie doliczony do jej stażu pracy.

W jakich państwach można ubiegać się o zagraniczną emeryturę?

Zasady wspólnotowej koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego w zakresie emerytur i rent, obejmują niżej wymienione państwa członkowskie Unii Europejskiej (UE) oraz państwa Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) plus Szwajcaria, które nie należy do Unii Europejskiej:

Austria, Belgia, Bułgaria, Cypr, Chorwacja, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niemcy, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwajcaria, Szwecja, Węgry, Wielka Brytania, Włochy, Norwegia, Islandia, Liechtenstein.

O emeryturę zagraniczną można się starać także z państw, z którymi Polskę łączy umowa międzynarodowa o zabezpieczeniu społecznym, czyli: Bośnia i Hercegowina, Macedonia, Serbia, Czarnogóra, USA, Kanada, Korea Południowa, Ukraina, Mołdawia. W niniejszym tekście omawiane są jednak zasady przyznawania emerytur z pierwszej grupy państw.

Ubiegając się o zagraniczną emeryturę wniosek składa się w placówce ZUS. Tam też najlepiej zasięgnąć szczegółowych informacji.

W jakich sytuacjach przysługuje zagraniczna emerytura?

Każdy z krajów ma odrębne zasady dotyczące możliwości ubiegania się o emeryturę. Zazwyczaj uprawnia do tego okres składkowy powyżej roku, jednak nie jest to regułą. W przypadku Niemiec, które są popularnym kierunkiem emigracji zarobkowej, by ubiegać się o świadczenia należy udowodnić co najmniej 5-letni okres zatrudnienia w tym kraju. O szczegółach przyznawania emerytur zagranicznych, warto dowiedzieć się j szukając pracy w konkretnym kraju.

Nawet w sytuacji, gdy nie przysługuje nam zagraniczna emerytura, okresy składkowe zostaną również uznane przez polski ZUS jako składkowe i dodane do naszego stażu pracy.

Jak oblicza się emeryturę?

Wysokość świadczeń emerytalnych jest zależna od stażu pracy oraz okresów przepracowanych w poszczególnych państwach. W każdym kraju, z którego przysługują nam świadczenia zostanie obliczona kwota emerytury, którą powinniśmy otrzymać w przypadku, gdyby cały okres składkowy przypadał w danym państwie, a do naszej kieszeni wpłynie kwota proporcjonalna do czasu, który rzeczywiście tam przepracowaliśmy. Co to oznacza w praktyce? Wróćmy do Pana Karola. Przykład: Karol ma 31 letni staż pracy i osiągnął wiek emerytalny. Jego emerytura to suma:

• 23 / 31 emerytury przysługującej mu w Polsce za 31 letni staż pracy (w Polsce pracował 23 lata)
• 3 / 31 emerytury przysługującej we Francji za 31 letni staż pracy (pracował we Francji przez 3 lata)
• 5 / 31 emerytury przysługującej w Niemczech za 31 letni staż pracy (5-letni okres pracy w Niemczech)

Osoby otrzymujące emerytury zagraniczne zazwyczaj mogą się cieszyć z wyższych świadczeń niż ci, którzy swoje świadczenia wypracowali jedynie w Polsce. Jednak nie jest to reguła. W sytuacji, gdy po osiągnięciu polskiego wieku emerytalnego i odpowiedniego stażu pracy, wyliczona emerytura składająca się ze świadczeń z różnych krajów jest niższa niż Polska emerytura minimalna, możemy się spodziewać podwyższenia tych świadczeń do kwoty emerytury minimalnej. Takie sytuacje mogą mieć miejsce w przypadku osób pracujących np. na Litwie.

Kiedy można przejść na emeryturę?

Na emeryturę można przejść po osiągnięciu odpowiedniego stażu pracy i wieku emerytalnego kraju, w którym ubiegamy się o emeryturę. Jeśli przysługują nam również świadczenia z kraju, w którym wiek emerytalny jest wyższy, zaczniemy je otrzymywać dopiero po osiągnięciu tego wieku. Przykład: Zuzanna jest Francuzką i oprócz pracy zawodowej w ojczyźnie, była przez 10 lat zatrudniona w Danii. Przechodząc na francuską emeryturę w wieku 60 lat otrzyma jedynie kwotę proporcjonalną do stażu pracy odbytego we Francji. Na Duńską część świadczeń musi poczekać do osiągnięcia 67 roku życia, bo tyle wynosi wiek emerytalny w Danii (dla grupy wiekowej, do której należy Zuzanna).

Mamy nadzieję, że temat zagranicznych świadczeń emerytalnych jest teraz dla Was bardziej zrozumiały. Życzymy spokojnej pracy (do emerytury)!

Szczegółowe informacje znajdziecie na stronie ZUS oraz serwisu Twoja Europa.